h

WAARDEN, NORMEN EN VORMEN IN DE HUIDIGE SAMENLEVING

4 mei 2009

WAARDEN, NORMEN EN VORMEN IN DE HUIDIGE SAMENLEVING

De laatste column van Ineke was voor mij aanleiding om ook eens iets op het (digitale) papier te zetten. Het is niet in eerste instantie een reactie op haar ontboezemingen, maar meer een overdenking.

Vorig jaar nam ik deel aan een studie-bijeenkomst van de SP over de multi-culturele samenleving en re-integratie. Heel dikwijls blijkt dat mensen zich vooral druk maken over allerlei randverschijnselen daartoe nogal eens aangespoord door de heer W. en mevrouw V. , die hopen daar stemmen mee te winnen. Maar ook binnen de SP – zo bleek mij toen weer – kan men zich behoorlijk druk maken over dingen die er in wezen niet toe doen. Het gaat met name nogal eens over bepaalde vormen die men (= de allochtoon of moslim) in acht zou moeten nemen. Het wel of niet iemand de hand schudden omdat zij van het vrouwelijk geslacht is of dat juist niet willen doen (door een vrouw) omdat de ander van het mannelijke geslacht is. Overigens komt dit verschijnsel niet alleen voor bij moslims, ook bij orthodoxe joden leven die opvattingen, maar daar hoor je niemand over. En over een politieke partij als de SGP – die vrouwen sytematisch discrimineert, hoor je af en toe iets, maar ze leveren volgens een heilig principe al sinds 1918 uitsluitend mannen-broeders voor de volksvertegen-woordiging(en) in dit land. Deze partij wordt niet verboden want het lijkt zo kneuterig Nederlands om zo’n partij te hebben. Er zijn mensen die er met trots over weten te vertellen.

Ik werk nu ruim een half jaar gedurende twee dagen per week in Rotterdam – in de wijk het Oude Westen – en kom daardoor vrij veel in aanraking met mannen / vrouwen die van oorsprong afkomstig zijn uit o.a. Marokko en aanhangers zijn van de Islam. Ik moet zeggen dat ik het zelden meemaak dat mij een hand geweigerd worden, niet door vrouwen die alleen op het spreekuur komen, maar ook niet door vrouwen die samen met hun echtgenoot komen.

En onder jonge moslima’s kom ik het al helemaal niet tegen. In ieder geval wordt ik altijd wel met respect behandeld: een lichte buiging, een schouderklopje, een knikje met het hoofd terwijl de hand op de hartstreek rust etc. etc.

Waarom dan toch steeds die nadruk op het op een bepaalde manier (vorm) begroeten van de andere mens. Wellicht om uiting te geven aan het feit dat het vreemde bij veel mensen (in eerste instantie) angst oproept en omdat het natuurlijk de makkelijkste manier is om anderen in de hoek te zetten: in de hoek van “vreemd”, “anders”, “niet aangepast”, kortom niet geïntegreerd zoals dat officieel heet.

Natuurlijk moet het gaan om het hebben van respect voor algemene en universeel aanvaarde waarden, die zowel gedeeld worden door christenen, moslims, joden en humanisten. Een van die waarden is het feit / de erkenning van de uniekheid van elk individu, dat elk mens beoordeeld dient te worden op zijn eigen unieke persoonlijkheid. En op welke wijze ga je dan om met die waarden ? Daarvoor kun je met elkaar normen afspreken. De belangrijkste norm die ik kan bedenken is het betonen van respect ! Dat moet de norm zijn. En de wijze waarop dat gebeurt is niet echt interessant omdat dat slechts een vorm is waarin het geven van respect wordt gegoten. Dat kan op vele manieren, zoals ik al beschreef: een buiging, een knuffel, een omhelzing, het schudden van de hand, tenminste drie zoenen, soms in het luchtledige, maar vooruit. Overigens is het schudden van elkaars hand veelal de meest afstandelijke vorm van het tonen van respect: typisch trouwens voor de moderne westelijk wereld. Denk daar maar eens over na.

Piet de Peuter

U bent hier